Son yıllarda farkındalığı ve sıklığı oldukça artan Çölyak Hastalığı bazı tahıllarda ve tahıl ürünlerinde bulunan gluten proteinine duyarlılık sonucu gelişen otoimmün bir hastalıktır. Çok geniş bir yelpazede gastrointestinal ve ekstraintestinal semptomlar görülür. Farklı otoimmün durumlar eşlik edebilir. (Tiroidit, inflamatuar barsak hastalıkları, artrit, aftöz ülser, Sjögren Sendromu vb..)

Bazı hastalar asemptomatik olabildiği gibi klasik belirtileri şunlardır;
-Kronik ishal
-Karın ağrısı, şişkinlik
-Kilo kaybı-dalgalanmaları
-Güçsüzlük, kronik yorgunluk
-Kökü kokulu dışkı
Erken tanı ve tedavi özellikle çocuk hastalarda gelişme geriliği, boy kısalığı, kas erimesi, anoreksiya gibi durumlar oluşturabildiği için oldukça önemlidir. Yetişkinlerde tanı alınmayan yıllar boyunca hayat kalitesini düşüren, tipik semptomlar gelişmediğinde akla gelmeyen ancak açıklanamayan infertilite, anemi, tip 1 diyabet, migren, depresyon, kemik erimesi, epilepsi gibi durumlara sebep olan önemli bir hastalıktır.

Sessiz ve atipik seyredebilen bir hastalık olması nedeniyle tüm dünyada çölyak hastalarının yalnızca %10’ u tanı almış durumdadır.

Tanı için;
-Antikor Testleri (tTG2, DGP, EMA, Total IgA)
Eğer bunlar pozitif ise;
-HLA tiplendirme
-ve sonrasında kesin tanı için biyopsi yapılmalıdır.

Burada önemli nokta otoantikorlara bakılırken hasta mutlaka gluten tüketiyor olmalıdır.

Tedavi tamamen glütensiz beslenmedir. Buğday, arpa, çavdar, bulgur, durum, irmik hayat boyu tüketilmemelidir. Yeni tanı alındığında ilk 3 ay laktozsuz diyet de önerilmedir.